czwartek, 13 kwietnia 2023

 

Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej



13 kwietnia obchodzony jest Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Upamiętnia on rocznicę opublikowania przez Niemcy w 1943 roku informacji o odkryciu w Katyniu pod Smoleńskiem w Rosji, masowych grobów oficerów Wojska Polskiego, zamordowanych przez NKWD w 1940 roku. W związku z tym przypominamy postać kapitana Wacława Lalki – żołnierza, który został skrytobójczo zamordowany strzałem w tył  głowy w lesie katyńskim wiosną 1940 roku.

Wacław Lalka przyszedł na świat 22 września 1910 roku w Lubartowie. Rodzicami jego byli Wincenty i Wiktoria z domu Zagojska. Miał troje rodzeństwa, siostrę Wiktorię i braci Aleksandra i Bolesława. Dzieciństwo i młodość spędził w Lubartowie w domu przy ulicy Krętej 4.
Naukę rozpoczął 9 września 1926 roku w humanistycznym Gimnazjum Jana Kurtza, które mieściło się w budynku dzisiejszego II Liceum Ogólnokształcącego im. Piotra Firleja przy ulicy Lubelskiej. Szkołę ukończył w czerwcu 1929 roku, zdając rozszerzony egzamin dojrzałości typu humanistycznego przed Państwową Komisją Egzaminacyjną, powołaną przez Kuratorium Okręgu Szkolnego Lubelskiego.
Po ukończeniu gimnazjum rozpoczął naukę na wydziale lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego im. Józefa Piłsudskiego. Od dnia 4 lipca 1929 roku rozpoczął służbę wojskową w Szkole Podchorążych Sanitarnych w Warszawie, jednocześnie będąc studentem Uniwersytetu Warszawskiego.
Rozpoczęta kariera wojskowa Wacława Lalki przebiegała pomyślnie. Był systematycznie awansowany oraz uzyskiwał wysokie noty z egzaminów. Ostatni egzamin na Uniwersytecie Warszawskim im. Józefa Piłsudskiego zdał dnia 31 października 1935 roku. Ukończył również kurs Szkoły Podchorążych z wynikiem dobrym, i zdał egzamin na podporucznika, uzyskując najlepsze noty z: wyszkolenia bojowego, historii wojsk i wojen, wychowania fizycznego i taktyki ogólnej.
Dnia 20 stycznia 1936 roku został skierowany na staż szpitalny do 6 Szpitala Okręgowego we Lwowie. Rok później został młodszym lekarzem 6 Pułku Lotniczego stacjonującego również we Lwowie.
W czasie pobytu we Lwowie Wacław Lalka poznał Zofię Honoratę Marię Hićkiewicz, urodzoną 5 grudnia 1909 roku, którą poślubił 24 listopada 1938 roku w kościele św. Marii Magdaleny we Lwowie. Mieli jedno dziecko – syna Krzysztofa urodzonego 13 stycznia 1939 roku.
Porucznik Wacław Lalka, podobnie jak wielu polskich oficerów we wrześniu 1939 roku, znalazł się w niewoli radzieckiej. Przebywał w obozie dla jeńców wojennych w Kozielsku, gdzie nazwisko jego figuruje na wykazie nr 29/2 z kwietnia 1940 roku, sporządzonym przez NKWD w Moskwie z poleceniem przekazania do dyspozycji szefa Zarządu NKWD Smoleńskiej obłasti. Nr akt sprawy: 480.
Dalsze losy rodziny Wacława Lalki nie są znane. Z informacji uzyskanych z PCK wiadomo, iż żona Zofia wraz z synem przebywali w latach 1942-1944 w polskim osiedlu Masindi – Uganda.
Symbolicznym miejscem spoczynku kapitana Wacława Lalki jest grób rodziny Lalków i Karwackich znajdujący się na cmentarzu parafialnym w Lubartowie.

Postać kpt. Wacława Lalki uhonorowana została w 2012 r. w ramach akcji "Katyń... ocalić od zapomnienia".

Celem Programu "Katyń... ocalić od zapomnienia" jest posadzenie 21.857 DĘBÓW PAMIĘCI. Każdy Dąb upamiętnia konkretną osobę, która zginęła w Katyniu, Twerze lub Charkowie, według zasady jeden DĄB to jeden "katyński Bohater". W Programie uczestniczą szkoły, ośrodki wychowawcze, drużyny harcerskie, urzędy gmin, starostwa powiatowe oraz inne instytucje i organizacje. Po zgłoszeniu - uczestnicy otrzymują certyfikat, poświadczający, że Dąb Pamięci został zasadzony dla uczczenia tego konkretnego bohatera. Zwykle zgłoszenie do Programu staje się impulsem do odszukania przez uczestników, np. uczniów placówki, śladów życia i często bogatej działalności „ich lokalnego Bohatera" na rzecz wspólnego dobra mieszkańców powiatu czy gminy.

Dąb Pamięci znajduje się przed budynkiem II Liceum Ogólnokształcącego im. P. Firleja w Lubartowie.